Olafur Eliasson

Ο Olafur Eliasson γεννήθηκε το 1967 στην Κοπεγχάγη. Είναι γνωστός για τα γλυπτά και τις  εγκαταστάσεις  μεγάλης κλίμακας με  στοιχειώδη υλικά, όπως το φως, το νερό και η θερμοκρασία του αέρα. Το 1995 ίδρυσε το Studio Olafur Eliasson στο Βερολίνο, ένα εργαστήριο για την χωρική έρευνα. Το 2003 εκπροσώπησε τη Δανία στην 50ή  Μπιενάλε της Βενετίας και τον ίδιο χρόνο εγκαθιστά το project The weather στην Tate Modern του Λονδίνου.
Ο Eliasson χρησιμοποιώντας υγραντήρες κι ένα μίγμα ζάχαρης και νερού δημιούργησε μια λεπτή ομίχλη στον αέρα. Στο βάθος ένας τεράστιος ημικυκλικός δίσκος από εκατοντάδες μονοχρωματικούς λαμπτήρες ακτινοβολούσε  κίτρινο φως. Η οροφή της αίθουσας καλύφθηκε με έναν τεράστιο εναέριο καθρέφτη, όπου το αντικατοπτριζόμενο τόξο δημιουργούσε μια σφαίρα με εκθαμβωτική λάμψη  και οι επισκέπτες έβλεπαν τους εαυτούς τους σαν μικροσκοπικές μαύρες σκιές.

 

 

Carlos Cruz Diezl

Ο Carlos Cruz Diezl γεννήθηκε το 1923 στο Καράκας, ζει κι εργάζεται στο Παρίσι. Επικεντρώνεται αποκλειστικά στο χρώμα και τη γραμμή. Τα έργα του του Cruz Diez έχουν χαρακτηριστεί ως συστηματικά ή αυτόματα. Επικεντρώνεται στην αναδημιουργία του περιβάλλοντος, ενθαρρύνοντας την αλληλεπίδραση μεταξύ του έργου και του παρατηρητή του. Στα έργα του το χρώμα και η κίνηση είναι συνώνυμα.

Ivan Navarro

Ο Ivan Navarro  γεννήθηκε στο Σαντιάγκο της Χιλής, 1972. Ζει και εργάζεται στο Μπρούκλιν και τη Νέα Υόρκη. Δημιουργεί γλυπτά από λαμπτήρες φθορισμού και πυρακτώσεως. Χρησιμοποιεί πραγματικά φωτιστικά ως βασικό δομικό υλικό, τα οποία ταυτόχρονα είναι λειτουργικά αντικείμενα καθημερινής χρήσης. Παίζει με την άμεση αναφορά στη σύγχρονο φορμαλισμό, αλλά ταυτόχρονα ανατρέπει την καθαρότητά του με μπαρόκ ερμηνείες της σύγχρονης ζωής. Χρησιμοποιεί λαμπτήρες φθορισμού με μινιμαλιστική τεχνική, μεγιστοποιώντας τα φυσικά χαρακτηριστικά της φωτεινότητας και της θερμότητας μετατρέποντάς τους σε ένα χρηστικό αντικείμενο - όπως μια λάμπα, μια καρέκλα ή έναν πίνακα - προσδίδοντας  βαθιά κοινωνική και ψυχολογική σημασία.

James Turrell

James Turrell (1943)  είναι ένας Αμερικανός καλλιτέχνης που ασχολείται, κυρίως, με το φως και τον χώρο. Το 1966 άρχισε να πειραματίζεται με το φως στη Σάντα Μόνικα  σε μια εποχή που η λεγόμενη ομάδα Φως και Χώρος των καλλιτεχνών στο Λος Άντζελες ερχόταν στο προσκήνιο.
Turrell είναι γνωστός για το έργο του Roden κρατήρας που βρίσκεται σε εξέλιξη. Μετατρέπει  τον φυσικό ηφαιστειακό κρατήρα σε ένα τεράστιο γυμνό μάτι- παρατηρητήριο , σχεδιασμένο ειδικά για την παρακολούθηση των ουράνιων φαινομένων. Άλλα έργα του συνήθως περικλείουν και τον θεατή προκειμένου να ελέγχουν την αντίληψή του για το φως. Είναι για τις σήραγγες του φωτός οπου οι προβολές του δημιουργούν σχήματα που φαίνεται σαν να έχουν μάζα και βάρος, αν και έχουν δημιουργηθεί με μόνο φως. 

Με τη χρήση LED επιτυγχάνει να δημιουργήσει την ενδιαφέρουσα ψευδαίσθηση συνεχούς μεταβολής στη διάσταση του βάθους

Το πράσινο μίλι

Στίβεν Κινγκ
μετάφραση: Πητ Κωνσταντέας
Bell / Χαρλένικ Ελλάς, 1998
Στις φυλακές του Κολντ Μάουντεν, οι θανατοποινίτες κατάδικοι περιμένουν τη μέρα που θα διανύσουν το "Πράσινο Μίλι", το διάδρομο που οδηγεί από τα κελιά τους στην ηλεκτρική καρέκλα. Στυγεροί δολοφόνοι όπως ο "Μπίλι δε Κιντ" Γουόρτον και ο μισότρελος Εντουάρ Ντελακρουά φρουρούνται από φύλακες, άλλους έντιμους και πονόψυχους, όπως ο Πολ Έτζκομπ, κι άλλους σκληρούς και σαδιστές, όπως ο Πέρσι Γουέτμορ. Όμως κανένας τους δεν έχει ποτέ ξαναδεί κάποιον τόσο τρομερό στην όψη όσο ο καινούριος κρατούμενος, ο Τζον Κόφι, που έχει καταδικαστεί σε θάνατο για την αποτρόπαιη δολοφονία δύο μικρών κοριτσιών. Τι είναι ο Κόφι; Ένας δαίμονας με ανθρώπινη μορφή; Ή ένα πλάσμα τελείως διαφορετικού είδους;

Οι έγκλειστοι του Κολντ Μάουντεν θα ανακαλύψουν ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα μυστήρια στον παράδεισο και την κόλαση απ' όσα μπορούσαν να φανταστούν, καθώς η αλήθεια αναδύεται με παλιρροϊκά κύματα που μόνο ο Στίβεν Κινγκ μπορεί να δημιουργήσει, καταλήγοντας σε μια απρόσμενη, εκρηκτική αποκάλυψη...

 Από τα τέλη του 18ου αιώνα η ενασχόληση με τον ηλεκτρισμό φάνηκε ότι δεν αποτελούσε υπόθεση μόνο των επιστημόνων. Όταν εκείνοι παρουσίαζαν τα δημόσια πειράματά τους, διεύρυναν παράλληλα τη φαντασία του κοινού και αύξαναν τις προσδοκίες του για τις μελλοντικές εφαρμογές του ηλεκτρισμού στην καθημερινότητά του. Η αλληλεπίδραση επιστημόνων, ηλεκτρισμού και ευρέος κοινού ενέπνευσε συγγραφείς της εποχής να αξιοποιήσουν τη «μαγεία» και το «θαύμα» του ηλεκτρισμού, όχι ως επιστημονική αλλά ως πολιτιστική δραστηριότητα. Στις αρχές του 19ου αιώνα, εν μέσω της Βιομηχανικής Επανάστασης, ο κόσμος των εργοστασίων και των πόλεων άρχισε να αποτελεί το κατεξοχήν σκηνικό όπου εκτυλίσσονταν οι φανταστικές ιστορίες γύρω από την επιστήμη και τις εφαρμογές της, οι οποίες μπορούσαν να είναι ταυτόχρονα «σωτήριες» και «καταστροφικές» για τον άνθρωπο. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα γεννιόταν ένα νέο ρεύμα στη λογοτεχνία: η επιστημονική φαντασία. Οι δυνατότητες που προσέφερε ο ηλεκτρισμός βρίσκονταν στο επίκεντρο τέτοιων φανταστικών ιστοριών, όπως ήταν το λογοτεχνικό έργο Frankenstein.

Το 1818 εκδόθηκε ανώνυμα στο Λονδίνο το βιβλίο Φρανκενστάιν, ή ο σύγχρονος Προμηθέας, ένα έργο ορόσημο στο λογοτεχνικό είδος της επιστημονικής φαντασίας.

Συγγραφέας του βιβλίου ήταν μια μορφωμένη γυναίκα της αστικής τάξης, η Mary Shelley. Η Shelley εμπνεύστηκε την φανταστική ιστορία της από τα πειράματα που διεξήγαγαν οι ανατόμοι της εποχής, προσπαθώντας να αποδείξουν την ύπαρξη ζωικού ηλεκτρισμού. Η ίδια γνώριζε για τα πειράματα αυτά, διότι ο κύκλος της αποτελούταν από επιφανείς ανθρώπους του πνεύματος και της επιστήμης. Στην ιστορία της η Shelley παρουσιάζει έναν νεαρό επιστήμονα, τον Victor Frankenstein, ο οποίος προσπαθεί να δημιουργήσει ανθρώπινη ζωή εκ του μηδενός, πιστεύοντας στην απεριόριστη δυνατότητα της επιστήμης. Ο Frankenstein διεξάγει πειράματα με τον ηλεκτρισμό για να επιτύχει τον σκοπό του, αλλά τελικά αυτό που κατορθώνει να δημιουργήσει είναι ένα ανθρωπόμορφο τέρας που ονομάζεται επίσης Frankenstein και στο τέλος εκδικείται τον δημιουργό του. Με το βιβλίο της Shelley παρουσιαζόταν (για πρώτη φορά τόσο έντονα στη νεώτερη εποχή) ο τρόμος που δημιουργούσε η σκέψη για το πού ήταν ικανή να φτάσει η επιστήμη. Από την άλλη πλευρά, η ταύτιση του τέρατος με τον επιστήμονα Frankenstein φανέρωνε τους κινδύνους που εγκυμονούσαν οι πράξεις των επιστημόνων, όταν εκείνοι ξεπερνούσαν τα ανθρώπινα όρια.

Φρανκενστάιν

Mary Shelley

Οξύ, 2014

 

Φρανκενστάιν

Μαίρη Σέλεϊ
διασκευή: Σέβε Καγιέχα, Βαγγέλης Τασιόπουλος
μετάφραση: Λυδία Πολυζοπούλου
εικονογράφηση: Tha
Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2010

Φρανκενστάιν ή ο σύγχρονος Προμηθέας

Μαίρη Σέλλεϋ
μετάφραση: Ερρίκου Μπελιέ
Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 1993

Ηλεκτρισμός 

Βικτόρια Γκλεντίνινγκ

μετάφραση: Έλενα Τριανταφύλλου
Κέδρος, 2000
Λονδίνο 1890. Στη βικτωριανή Αγγλία, η ηλεκτρική ενέργεια είναι η πιο πρόσφατη επιστημονική ανακάλυψη, ένα φως που προαναγγέλλει την αυγή μιας νέας εποχής. Ο ηλεκτρισμός γίνεται αφορμή για μια σωρεία συγκρούσεων. Η Σάρλοτ μεγαλώνει σε νια τυπική βικτωριανή κοινωνία. Αυστηρότητα, υποκρισία, αδιέξοδοι έρωτες. Η οικογένειά της, ένας αντιπροσευτικός μικρόκοσμος της εποχής, είναι παράδειγμα προς αποφυγή. Για τη Σαρλότ η ηλεκτρική ενέργεια παράγει κάτι περισσότερο. Παντρεύεται έναν νεαρό μηχανικό που αγκαλιάζει την ηλεκτρική ενέργεια σαν λειτούργημα και σαν θρησκεία.

Στα χωριά που ο λιγνίτης έσβησε απ' το χάρτη

Υψικάμινοι που βγάζουν πυκνούς καπνούς, πρόβατα που βόσκουν δίπλα από ορυχεία, παρατημένα αγροτικά μηχανήματα, εκρήξεις, περιποιημένα αμπέλια, καλλιεργήσιμες εκτάσεις και βοσκοτόπια που έγιναν μέρος του ορυχείου Πηγή: www.lifo.gr

Στον κάμπο της Πτολεμαΐδας η εκμετάλλευση του λιγνίτη ηλεκτροδοτεί το 50% της χώρας. Με μια παράπλευρη τραγωδία: ολόκληρα χωριά σβήστηκαν απ΄τον χάρτη και κοινωνίες μετεγκαταστάθηκαν

Στο τεράστιο σεληνιακό τοπίο χιλιάδες στρέμματα απέραντων εκτάσεων έχουν ερημώσει λόγω της εκμετάλλευσης του λιγνίτη. Ταινιόδρομοι, πύργοι ψύξεως, πολυάριθμες νταλίκες, κάρβουνο, βουνά από τεχνητές αποθέσεις, τέφρα, σκονισμένα αυτοκίνητα και λεωφορεία, κοιτάσματα και χωριά φαντάσματα που «καταπίνει» ο λιγνίτης.

 

http://www.lifo.gr/articles/environment_articles/163131

Υψικάμινοι που βγάζουν πυκνούς καπνούς, πρόβατα που βόσκουν δίπλα από ορυχεία, παρατημένα αγροτικά μηχανήματα, εκρήξεις, περιποιημένα αμπέλια, καλλιεργήσιμες εκτάσεις και βοσκοτόπια που έγιναν μέρος του ορυχείου Πηγή: www.lifo.gr

Υψικάμινοι που βγάζουν πυκνούς καπνούς, πρόβατα που βόσκουν δίπλα από ορυχεία, παρατημένα αγροτικά μηχανήματα, εκρήξεις, περιποιημένα αμπέλια, καλλιεργήσιμες εκτάσεις και βοσκοτόπια που έγιναν μέρος του ορυχείου Πηγή: www.lifo.gr

Τα βιομηχανικά κτίρια του Βόλου

Κώστας Αδαμάκης

Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, 2009

Τα βιομηχανικά κτίρια του Βόλου είναι σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της πόλης. Κτισμένα τα περισσότερα στο κεντρικό τμήμα του αστικού ιστού, αποτελούν αψευδείς μάρτυρες του τεχνικού πολιτισμού της περιοχής, ο οποίος δημιούργησε μια από τις σημαντικότερες βιομηχανικές πόλεις-λιμάνια του ελληνικού χώρου στις αρχές του 20ού αιώνα.
Αρχικά, περιγράφονται, αναλύονται και ερμηνεύονται οι κοινωνικοπολιτικές και οικονομικές συνθήκες κάτω από τις οποίες αναπτύχθηκε η βιομηχανία στο πολεοδομικό συγκρότημα του Βόλου. Η ανάπτυξη της πόλης ξεκίνησε με την παρακμή των δραστηριοτήτων στα χωριά του Πηλίου. Μετά το 1881, χρονιά προσάρτησης της Θεσσαλίας στο ελληνικό κράτος, ξεκίνησε το "βιομηχανικό φαινόμενο" στην περιοχή. Οι πρώτοι επιχειρηματίες-βιομήχανοι ήταν πηλιορείτες μετανάστες από την Αίγυπτο και τη Μικρά Ασία, που επέστρεψαν στην πατρίδα τους επενδύοντας κεφάλαια σε νέες δραστηριότητες. Τομείς που κατεξοχήν αναπτύχθηκαν ήταν η υφαντουργία, η σιδηρουργία, ο κλάδος τροφίμων και ποτών, η επεξεργασία καπνού, η βυρσοδεψία.
Εν συνεχεία, παρουσιάζονται 53 εργοστάσια της περιοχής, με όλα τα στοιχεία που κρίθηκε ότι μπορούν να συνεισφέρουν στην κατά το δυνατόν καλύτερη συνολική εικόνα-ταυτότητα της βιομηχανίας.
Το αρχειακό ιστορικό υλικό, η φωτογραφική, η αρχιτεκτονική και κατασκευαστική τεκμηρίωση, οι πρωτογενείς αποτυπώσεις, οι συνεντεύξεις με απογόνους των βιομηχάνων που αποτελούν καρπό πολυετούς έρευνας (1985-2005), ελπίζουμε να συμβάλουν στην καλύτερη γνώση του τεχνικού μας πολιτισμού και να δώσουν τη δυνατότητα αξιοποίησης από επιστήμονες και ερευνητές.

Επιστήμη και τεχνολογία στα ομηρικά έπη

Συλλογικό έργο
επιμέλεια: Σ. Α. Παϊπέτης
Περί Τεχνών, 2008
Στα ομηρικά έπη βρίσκονται σημαντικές αναφορές σε εξειδικευμένα αυτόνομα συστήματα και μηχανισμούς πολύ προηγμένης τεχνολογίας, όπως αυτόματα συστήματα και τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και σε προηγμένες μεθόδους σχεδιασμού και παραγωγής σχεδόν σύγχρονες. Ακόμη και αν τα χαρακτηριστικά αυτά δείγματα της ομηρικής επιστήμης και τεχνολογίας δεν ήταν παρά ποιητικές συλλήψεις (πράγμα που σε πολλές περιπτώσες, δεν εξηγεί τις περιγραφόμενες λεπτομέρειες σχεδιασμού και κατασκυεής, όπως αυτές που περιέχονται στον παρόντα τόμο), αποδεικνύουν ότι τα επιτεύγματα αυτά βρίσκονταν μέσα στις ανθρώπινες δυνατότητες.[...]

Ιστορίες της τεχνολογίας του εικοστού αιώνα

Ηλεκτρικά αυτοκίνητα, ξύλινα αεροπλάνα, γαλλικοί αντιδραστήρες, γυναίκες υπολογιστές
Ειρήνη Μεργούπη - Σαβαΐδου, Gijs P. A. Mom, David A. Kirsch, Eric Schatzberg, Gabrielle Hecht, Jennifer S. Light
επιμέλεια: Τέλης Τύμπας, Ειρήνη Μεργούπη - Σαβαΐδου
μετάφραση: Ειρήνη Μεργούπη - Σαβαΐδου, Σάντυ Σακορράφου
επιμέλεια σειράς: Κώστας Γαβρόγλου
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2013

H έννοια της τεχνολογίας εμφανίζεται για πρώτη φορά μετά τη βιομηχανική επανάσταση, διευρύνεται κατά τον μεσοπόλεμο και γενικεύεται στις πρώτες μεταπολεμικές δεκαετίες, για να φτάσει μέσα στον 20ό αιώνα να συνδεθεί με τα πάντα - ακόμα και με τη δυνατότητα εξαφάνισής μας μέσω ενός πυρηνικού ολοκαυτώματος ή μιας καταστροφής του περιβάλλοντος. Ο παρών τόμος καλύπτει μια περίοδο κατά την οποία η τεχνολογία όχι μόνο αναπτύχθηκε ραγδαία σε πολλά επίπεδα, αλλά και διαμορφώθηκαν με συγκεκριμένο τρόπο μια σειρά από κρίσιμες τεχνολογίες: τα αυτοκίνητα, τα αεροπλάνα, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες και οι υπολογιστές. Γιατί επικράτησαν τα βενζινοκίνητα οχήματα έναντι των ηλεκτρικών; Ήταν τα ξύλινα αεροπλάνα κατώτερα από τα μεταλλικά; Υπήρχε κάποιο καθολικά ανώτερο σχέδιο πυρηνικού αντιδραστήρα; Η εργασία των ανθρώπων-υπολογιστών εξαλείφθηκε από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή; Ποιος ήταν ο ρόλος του κράτους και της ιδεολογίας στην διαμόρφωση της τεχνολογίας στα παραπάνω παραδείγματα; Ποιος ήταν ο ρόλος των έμφυλων στερεοτύπων; Οι ιστορικοί της τεχνολογίας που υπογράφουν τις μελέτες του παρόντος τόμου επιχειρούν να αναμετρηθούν τελικά με ένα μείζον ερώτημα: Είναι σωστό να υποθέτουμε ντετερμινιστικά ότι η τεχνολογία εξελίσσεται προς την "πρόοδο", ή μήπως όχι;