Η Βιομηχανία στην Ελλάδα

Στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα αλλά και στις πρώτες δεκαετίες του 20ού, καθώς και στην περίοδο του μεσοπολέμου (1923-1940) η βιοτεχνία και η βιομηχανία έκαναν και στην Ελλάδα την εμφάνισή τους, εισάγοντας νέα ήθη στην ελληνική κοινωνία και νέες αντιλήψεις για την ανάπτυξη και ανατροφή των παιδιών. 

 

Γύρω στα 1870 σημειώθηκε ένα μικρό κύμα ίδρυσης βιομηχανικών επιχειρήσεων. Οι όροι άρχισαν να μεταβάλλονται μόλις στα τελευταία χρόνια του 19ου αιώνα και, κυρίως, στα πρώτα χρόνια του 20ού. Τότε δημιουργήθηκε ένα βιομηχανικό δυναμικό σχετικά σταθερό, πολυδιάστατο, με τάσεις ανάπτυξης της βαριάς βιομηχανίας, της μεταλλουργίας, της ναυπηγικής και της τσιμεντοβιομηχανίας.

Ο κλάδος της βιομηχανίας τροφίμων χαρακτηρίζεται από επιχειρήσεις διαφορετικής κλίμακας, η χημική βιομηχανία, επίσης, αναπτύχθηκε σχετικά γρήγορα.

Εντυπωσιακή η ανάπτυξη του κλάδου της βιομηχανίας τροφίμων, καθώς ως μεσογειακή χώρα αφθονούν οι πρώτες ύλες.

Ο κλάδος της βιομηχανίας τροφίμων δεν αναπτύχθηκε μόνο στα μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά συχνά και δίπλα στους τόπους παραγωγής των πρώτων υλών. 

 

To σκηνικό της βιομηχανικής παραγωγής αλλάζει με την κεντρική παραγωγή και διανομή της Ηλεκτρικής Ενέργειας

1889 ξεκινά η ηλεκτροδότηση της Αθήνας με μικρή μονάδα παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος που εγκαταστάθηκε από την “ΓΕΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΡΓΟΛΗΨΙΩΝ” (ΓΕΕ) – Έλληνες μεγαλοεπιχειρηματίες της εποχής, στο κέντρο της πόλης στην οδό Αριστείδου και ηλεκτροφώτισε τη Βουλή (τότε επί της οδού Σταδίου) και το Δημοτικό Θέατρο επί της οδού Αθηνάς.

7 Αυγούστου του 1950 ιδρύθηκε η ΔΕΗ.

Με το νόμο 3523 του 1956 η ΔΕΗ ορίστηκε ως μοναδικός φορέας για την παραγωγή και διανομή ηλεκτρικής ενέργειας.

 

 

1968. Ο Γιάννης Γουλανδρής μετέφερε στο Νεώριο της Σύρου, τη μονάδα παραγωγής των πρώτων ηλεκτρικών διθέσιων αυτοκίνητων Enfield 8000, που ήδη είχε ξεκινήσει στην Αγγλία....

Παρ’ όλα αυτά, το αυτοκίνητο προοριζόταν μόνο για τη βρετανική αγορά. Φορολογικά και γραφειοκρατικά κενά στην Ελλάδα, δεν επέτρεπαν τη νόμιμη πώλησή του, με αποτέλεσμα να εξάγεται αποκλειστικά στη Βρετανία... 

•Η βιομηχανία ήταν δύσκολη υπόθεση για μια μικρή και νέα χώρα όπως η Ελλάδα. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι τόλμησαν το εγχείρημα και πολλοί περισσότεροι, βρέθηκαν από νωρίς μπλεγμένοι στα γρανάζια των μηχανών.
•Ανοιχτά εθνικά μέτωπα, δύο δεκαετίες πολέμων, αλλεπάλληλες έκτακτες περιστάσεις, ανέκοπταν απότομα τις σύντομες φάσεις βιομηχανικής ανάπτυξης, έθεταν άλλες προτεραιότητες και δεν άφηναν πολλά περιθώρια για την έγκαιρη συνειδητοποίηση της σημασίας του βιομηχανικού πολιτισμού.
•Παρ’ όλα αυτά, η ελληνική βιομηχανία υπήρξε, και κατέγραψε σημαντικές επιτυχίες, όπως και αποτυχίες. Παρά την εκτεταμένη αποβιομηχάνιση στην πρόσφατη εποχή, που έπληξε εξάλλου όλο τον δυτικό κόσμο, υπάρχει ακόμα, και αποτελεί την πιο σημαντική προοπτική για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Ηλεκτρική καρέκλα

"Ήταν ένα παράξενο, αποπνικτικό καλοκαίρι, το καλοκαίρι που εκτέλεσαν στην ηλεκτρική καρέκλα τους Ρόζενμπεργκ, και δεν καταλάβαινα τι στο καλό έκανα στη Νέα Υόρκη. Από εκτελέσεις δεν σκαμπάζω τίποτε. (...) Συλλογιζόμουν πως θα πρέπει να είναι το χειρότερο πράγμα στον κόσμο."

Σίλβια Πλαθ, The Bell Jar, 1963

 

Μετά από έναν ιδιαίτερα σκληρό απαγχονισμό μιας γυναίκας στη Νέα Υόρκη, ο κυβερνήτης David B. Hill έψαχνε για μια μέθοδο εκτέλεσης πιο αποδεκτή. Δημιούργησε μια νομοθετική επιτροπή, το 1886, έργο της οποίας ήταν να εξετάσει άλλες μεθόδους εκτέλεσης. Την εποχή εκείνη υπήρχε μεγάλο ενδιαφέρον και πειραματισμός γύρω από τον ηλεκτρισμό, και ήταν αναμενόμενο ένας πολιτικός να στραφεί σε μια νέα και πιο «επιστημονική» μέθοδο, όπως η εκτέλεση με ηλεκτροπληξία.

Η πρώτη ηλεκτρική καρέκλα σχεδιάστηκε το 1888/9. Αν και ο κυρίαρχος λόγος για τη δημιουργία της ήταν η εξεύρεση ενός πιο ανθρωπιστικού τρόπου εκτέλεσης, υπήρχε και άλλος ένας λόγος, ιδιαίτερα ενδιαφέρων.

Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1880, ο ηλεκτρισμός ήταν μια νέα και καινοτόμος πηγή ενέργειας. Ο Thomas Edison και ο George Westinghouse ήταν οι δύο κύριοι «παίκτες» στον αγώνα για το ποιος θα αποκτούσε τον έλεγχο στη χρήση του ηλεκτρισμού. Τεχνικές και οικονομικές συγκυρίες έκαναν το εναλλασσόμενο ρεύμα του Westinghouse να επικρατήσει του συνεχούς του Edison. Γρήγορα το εναλλασσόμενο ρεύμα υιοθετήθηκε για την μετάδοση του ηλεκτρισμού παγκοσμίως. Ο Edison προσπάθησε να πείσει τους πάντες ότι το εναλλασσόμενο ρεύμα του Westinghouse ήταν επικίνδυνο, και ενθουσιάστηκε όταν η πολιτεία της Νέας Υόρκης εισήγαγε την ηλεκτρική καρέκλα, η οποία λειτουργούσε με εναλλασσόμενο ρεύμα, ως μέθοδο θανάτωσης.

Η ηλεκτρική καρέκλα χρησιμοποιήθηκε σε 27 πολιτείες της Αμερικής καθώς και στις Φιλιππίνες, τη μοναδική χώρα εκτός ΗΠΑ που έκανε χρήση της.

Στις 4 Ιουνίου του 1888, το νομοθετικό σώμα της Νέας Υόρκης ψήφισε το Κεφάλαιο 489 της Νομοθεσίας της Πολιτείας, ορίζοντας ως τρόπο εκτέλεσης θανατοποινιτών «ηλεκτρικό ρεύμα επαρκούς ισχύος, ώστε να προκαλέσει το θάνατο», για εγκλήματα που θα διαπράττονταν μετά την 1^η Ιανουαρίου του 1889.

Υπήρχε μόνο ένα μικρό πρόβλημα: η πολιτεία της Νέας Υόρκης δεν διέθετε ηλεκτρική καρέκλα και ανέθεσε στον Harold Brown, έναν ηλεκτρολόγο, να φτιάξει τρεις, μια για κάθε φυλακή της πολιτείας στην οποία γίνονταν εκτελέσεις. Οι φυλακές αυτές ήταν του Auburn, του Sing Sing και του Clinton. Ήταν μια εντυπωσιακά γενναιόδωρη προμήθεια, αν σκεφτούμε ότι γίνονταν περίπου 8 εκτελέσεις το χρόνο σε όλη την πολιτεία.

 Ο Brown ήταν στενός συνεργάτης του Edison και εργαζόταν μαζί του στο εργαστήριό του, όπου πειραματίζονταν με τον ηλεκτρισμό πάνω σε ζώα. Εκατοντάδες από αυτά, όλων των μεγεθών και ειδών, από ποντίκια μέχρι άλογα, βρήκαν το θάνατο στο εργαστήριο του Edison από ηλεκτροπληξία.

Ο Brown προτίμησε το εναλλασσόμενο ρεύμα του Westinghouse, για λόγο που έκανε τον εφευρέτη του να δυσαρεστηθεί μαζί του: επειδή το θεωρούσε ανασφαλές και επικίνδυνο. Ο George Westinghouse προσπαθούσε να το προωθήσει σαν μια ασφαλή πηγή ενέργειας για χρήση από τα αμερικανικά νοικοκυριά και, εκνευρισμένος, αρνήθηκε να προμηθεύσει στον Brown τις απαραίτητες γεννήτριες. Έτσι εκείνος αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει μεταχειρισμένες μονάδες.

Οι καρέκλες ήταν στέρεες κατασκευές, φτιαγμένες από ξύλο βελανιδιάς και κάθε μία από αυτές είχε δύο ηλεκτρόδια, ένα για το κεφάλι και ένα για το κάτω μέρος της πλάτης.

Η εκτέλεση του William Kemmler

Ο William Kemmler είχε καταδικαστεί για το φόνο της ερωμένης του Tillie Ziegler και ήταν ο πρώτος που εκτελέστηκε σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία

Οι δικηγόροι του άσκησαν έφεση επικαλούμενοι την 8^η και τη 14^η τροπολογία του Αμερικανικού Συντάγματος, οι οποίες απαγόρευαν «βάναυσες και ασυνήθιστες μεθόδους εκτέλεσης». Η έφεση απορρίφθηκε στις 9 Οκτωβρίου του 1889 και η εκτέλεση ορίστηκε για τις 6 Αυγούστου του 1890. Διεξήχθη μπροστά σε 25 μάρτυρες, 14 από τους οποίους ήταν γιατροί. Ο Kemmler οδηγήθηκε στο θάλαμο εκτέλεσης, στο υπόγειο της φυλακής του Auburn, και παρουσιάστηκε στους μάρτυρες πριν βγάλει το σακάκι του και καθίσει στην καρέκλα.
Τα ηλεκτρόδια κεφαλής και πλάτης αποτελούνταν από ένα ξύλινο δίσκο διαμέτρου 4 ιντσών, στο κέντρο του οποίου ήταν τοποθετημένη μια κυκλική μεταλλική πλάκα διαμέτρου 3 ιντσών, καλυμμένη με σφουγγάρι, το οποίο ήταν εμβαπτισμένο σε άλμη για καλύτερη αγωγιμότητα.

 Η Lynda Lyon Block εκτελέστηκε στην ηλεκτρική καρέκλα της πολιτείας της Alabama, τη γνωστή ως «Yellow Momma», στις 10 Μαΐου του 2002, για το φόνο ενός αστυνομικού στην Opelika, στις 4 του Οκτώβρη του 1993. Κατά πάσα πιθανότητα η Block είναι το τελευταίο άτομο που πέθανε στην ηλεκτρική καρέκλα και σίγουρα η τελευταία γυναίκα. Της διοχετεύτηκαν 2.050 volts και όλη η διαδικασία δεν κράτησε πάνω από δυο λεπτά.

 

Σύγχρονες εκτελέσεις στην ηλεκτρική καρέκλα

151 άνδρες και 2 γυναίκες εκτελέστηκαν στην ηλεκτρική καρέκλα στις ΗΠΑ μετά την επαναφορά της θανατικής ποινής το 1977, μέχρι τον Ιούλιο του 2006, καθιστώντας την ηλεκτρική καρέκλα τη δεύτερη πιο συνηθισμένη μέθοδο εκτέλεσης στις ΗΠΑ, μετά τη θανατηφόρα ένεση. Ο συνολικός αριθμός των ατόμων που άφησαν την τελευταία τους πνοή στην καρέκλα από το 1890 μέχρι το 2006, ανέρχεται στους 4.461.

 Είναι ακόμη νόμιμη μέθοδος εκτέλεσης σε 7 πολιτείες, Alabama, Florida, Georgia, Kentucky, Nebraska, Tennessee και Virginia, αλλά υποχρεωτική σήμερα είναι μόνο στη Nebraska. Τον Απρίλιο του 2002 ο κυβερνήτης της Alabama υπέγραψε ένα νόμο που καθιστά τη θανατηφόρα ένεση την πρωταρχική μέθοδο εκτέλεσης, εκτός αν ο καταδικασμένος επιλέξει την ηλεκτρική καρέκλα. Η Alabama πραγματοποίησε την πρώτη εκτέλεση στην καρέκλα της νέας χιλιετίας, όταν θανάτωσε τον David Ray Duren, καταδικασμένο για ληστεία και το φόνο ενός νεαρού κοριτσιού.

 

Η ταινία Το πράσινο μίλι απεικονίζει λεπτομερώς διάφορες εκτελέσεις από την ηλεκτρική καρέκλα.

 

 

 

 

 

Γιάννης (1)

Δείτε την. Ανοίγει την πόρτα και βγαίνει στον διάδρομο.
Δεύτερος όροφος, δωμάτιο είκοσι, κλίνη μία.
Στέκει μπρος στο ασανσέρ, πατάει το κουμπί, δεν δείχνει αναμμένο.
Κραυγή, κόκκαλα που τσακίζουν καθ' όδόν, έπειτα ηρεμία.
Ο θάλαμος καταφθάνει ευθύς.
Ανοίγει εκείνη, βλέπει το πτώμα ενός άντρα καταγής. Σακατεμένο.
Γιάννης ετών εξήντα. Συντηρητής.

Δεν έφταιξε η κοπέλα. Είπαμε, το μπουτόν έδειχνε σβηστό.
Θα μπορούσε να το' χει πατήσει άλλος. Μα της ήτανε γραφτό.
Πού βγήκε να πάει; Βόλτα; Για ψώνια στην Ερμού; Ραντεβού;
Οι εφημερίδες δεν ξανάγραψαν ποτέ γι' αυτήν. Ήταν στα είκοσι.
Άραγε σήμερα ζει; Και το θύμα της; Το θυμάται;
Πότε τόλμησε να καλέσει πάλι ασανσέρ; Τα φοβάται;

Ανθή και Γιάννης. Θαμμένοι σε μιαν είδηση εφημερίδας.
Για μια μέρα, ζήσαν κι αφανίστηκαν μαζί.
Λήθη του τάφου και της πέμπτης σελίδας.

(Γιάννης, 60 ετών)
Κομνηνών 5, ξενοδοχείο Κοντινεντάλ, 1967

Γιάννης Μαρία Χένριξ 

Σάκης Σερέφας

Ίκαρος, 2013

Ποιήματα για ανθρώπους και τόπους. Άνθρωποι που ξεψυχούν μέσα σε μια πόλη, μα τα πεζοδρόμια, οι πλατείες, τα διαμερίσματα όπου άφησαν την τελευταία πνοή τους παραμένουν στη θέση τους και βοούν σιωπηλά. Ποιήματα βασισμένα σε αληθινά περιστατικά θανάτων στη μεταπολεμική Θεσσαλονίκη, με αναφορά στη χρονολογία και στην ακριβή διεύθυνση όπου συνέβησαν.

Άλλοι διασχίζουν ανίδεοι αυτούς τους δημόσιους τόπους σήμερα, άλλοι κοιμούνται αμέριμνοι στα ίδια δωμάτια, αμέριμνοι ενοικιαστές ή νέοι ιδιοκτήτες. "Μνήμη καπούτ" όπως αναφέρει ο στίχος ενός από τα ποιήματα. Όμως η τέχνη της ποίησης βασίζεται πάνω σε αυτά τα "απορρίμματα της λήθης". Και προσπαθεί να μνημειώσει ό,τι μπορεί. Μπορεί;

Συνδεσμολογίες Φωτιστικών Σωμάτων

Προκειμένου να σχεδιάσουμε μια απλή ηλεκτρική εγκατάσταση οικίας είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τον τρόπο συνδεσμολογίας των κλασσικών φωτιστικών σωμάτων. 

Απλός Διακόπτης 

Η πιο απλή συνδεσμολογία είναι αυτή των απλών διακοπτών τύπου πλήκτρου (τάμπλερ) . Ο αγωγός της φάσης συνδέεται με τα φωτιστικά σώματα μέσω της επαφής του διακόπτη, ενώ ο ουδέτερος συνδέεται απ’ ευθείας στα σώματα. Το τμήμα του αγωγού φάσης από τον διακόπτη μέχρι τα σώματα ονομάζεται συνήθως αγωγός επιστροφής.

 

Ο κανονισμός εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων απαγορεύει αυστηρά να διακόπτουμε τον ουδέτερο αγωγό με το διακόπτη αντί για τον αγωγό της φάσης, γιατί τότε ο τελευταίος θα πηγαίνει απ’ ευθείας στα σώματα. Αυτό είναι δυνατόν να προκαλέσει ηλεκτροπληξία εφόσον τα ντουί θα βρίσκονται συνεχώς υπό τάση παρά το γεγονός ότι τα φωτιστικά σώματα θα είναι σβηστά. 

Διακόπτης Κομμιτατέρ

Ο επιλεκτικός διακόπτης, που συνήθως τον αποκαλούμε διακόπτη κομμιτατέρ, χρησιμοποιείται για τον έλεγχο τουλάχιστον δύο (ή δύο ομάδων) φωτιστικών σωμάτων και μας δίνει την δυνατότητα να έχουμε όλα τα φώτα αναμμένα, ή ένα μέρος αυτών αναμμένα, ή όλα σβηστά.

Διακόπτης Αλλέ-Ρετούρ

Ο διακόπτης εναλλαγής ή αλλέ-ρετούρ χρησιμοποιείται για τον έλεγχο φωτιστικών σωμάτων από δύο διαφορετικές θέσεις.

 

Διακόπτης Κομμιτατέρ

Ο επιλεκτικός διακόπτης, που συνήθως τον αποκαλούμε διακόπτη κομμιτατέρ, χρησιμοποιείται για τον έλεγχο τουλάχιστον δύο (ή δύο ομάδων) φωτιστικών σωμάτων και μας δίνει την δυνατότητα να έχουμε όλα τα φώτα αναμμένα, ή ένα μέρος αυτών αναμμένα, ή όλα σβηστά.